Wednesday 18 September 2019
วันนี้เป็นการนำเสนอการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ทางการศึกษาโดยให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มออกมาสอนตามที่ตัวเองได้รับมอบหมายไว้ ดังต่อไปนี้
1.การจัดการเรียนรู้แบบ ไฮสโคป (High Scope)
การเรียนรู้แบบไฮสโคปตอบโจทย์เด็กรุ่นใหม่ โดย ดร.วรนาท รักสกุลไทย
แนวการสอนแบบไฮสโคป (High Scope) ใช้หลักปฏิบัติ 3 ประการ คือ
1. การวางแผน (Plan) เป็นการกำหนดแนวทางการปฏิบัติ หรือการดำเนินงานตามงานที่ได้รับมอบหมายหรือสิ่งที่สนใจด้วยการสนทนาร่วมกันระหว่างครูกับเด็ก และเด็กกับเด็ก ว่าจะทำอะไร อย่างไร การวางแผนกิจกรรมนี้เด็กอาจแสดงด้วยภาพหรือสัญลักษณ์ประจำตัวเด็กหรือบอกให้ครูบันทึก เป็นกระบวนการที่เด็กมีโอกาสเลือกและตัดสินใจ
2. การปฏิบัติ (Do) คือ การลงมือทำกิจกรรมตามแผนที่วางไว้ เป็นส่วนที่เด็กได้ร่วมกันคิด แก้ปัญหา ตัดสินใจ และทำงานด้วยตนเอง หรือร่วมกับเพื่อนอย่างอิสระตามเวลาที่กำหนดโดยมีครูเป็นผู้ให้คำแนะนำ ช่วยเหลือในจังหวะที่เหมาะสม เป็นส่วนที่เด็กได้มีการพัฒนาการพูดและปฏิสัมพันธ์ทางสังคมสูง
3. การทบทวน (Review) เด็ก ๆ จะเล่าถึงผลงานที่ตนเองได้ลงมือทำเพื่อทบทวนว่าตนเองนั้นได้ปฏิบัติงานตามแผนที่ได้วางไว้หรือไม่ มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร การทบทวนจุดประสงค์ที่แท้จริงคือ ต้องการให้เด็กได้เชื่อมโยงแผนการปฏิบัติงานกับผลงานที่ทำ รวมถึงการเล่าประสบการณ์ต่าง ๆ ที่ได้ลงมือทำด้วยตนเอง
จุดเด่นของแนวการสอนไฮสโคป (High Scope)
การจัดสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ ในเมื่อหลักการของแนวนี้คือให้เด็กริเริ่มกิจกรรมด้วยตนเอง ดังนั้น การจัดสภาพแวดล้อมและบรรยากาศก็จำเป็นต้องเอื้อต่อการเรียนรู้ มีการลื่นไหลของกิจกรรม และทำให้เด็กเกิดความรู้สึกกระตือรือร้น
1. พื้นที่ ต้องมีพื้นที่สำหรับทำกิจกรรมเป็นกลุ่ม เพื่อให้เอื้อต่อการเรียนการสอนที่เน้นการเรียนแบบร่วมมือกระทำ มุมสำคัญที่ควรมี คือ มุมศิลปะ มุมหนังสือ มุมบ้าน มุมวิทยาศาสตร์ มุมบล็อก
2. วัสดุอุปกรณ์ สื่อการเรียนและอุปกรณ์ต้องมีมากพอและหลากหลาย เพื่อช่วยให้เด็กได้เรียนรู้พัฒนาแผนการทำงาน และดำเนินการตามแผน
3. การจัดเก็บ เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้เกี่ยวกับวงจรการค้นหา-ใช้-เก็บคืน ดังนั้น การจัดวางสิ่งของในห้องเรียนก็ต้องเอื้อให้เด็กได้เรียนรู้ด้วนตนเอง ครูต้องจัดวางอุปกรณ์ให้เด็กสามารถค้นหาได้ง่าย สะดวก ปลอดภัย เด็กสามารถหยิบมาใช้และเก็บคืนได้เอง กระบวนการทั้งหมดนี้จะช่วยส่งเสริมให้เด็กรู้จัดสังเกต เปรียบเทียบ มีความรับผิดชอบและช่วยเหลือ
2.การจัดการเรียนรู้แบบโครงการ Project Approach
ปฐมวัย Project Approach การสอนแบบโครงการ โดย DLIT PLC
การสอนแบบโครงการ หมายถึง การจัดการเรียนการสอนรูปแบบหนึ่งซึ่งให้ความสำคัญกับเด็ก
ส่งเสริมให้เด็กแสวงหาคำตอบจากการเรียนเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างลุ่มลึกเพื่อสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยที่เด็กหรือครูร่วมกันกำหนดเรื่องที่ต้องการเรียนรู้ แล้วดำเนินการแสวงหาความรู้ด้วยกระบวนการแก้ปัญหา โดยครูเป็นผู้อำนวยความสะดวกให้เด็กเรียนรู้จากประสบการณ์ตรงและจากแหล่งเรียนรู้
Project Approach คืออะไร ?
เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ให้เด็กรูปแบบหนึ่งที่ให้โอกาสเด็กเลือกเรียนรู้ในสิ่งที่เด็กสนใจในสิ่งแวดล้อมใกล้ตัวเด็ก โดยเชื่อมโยงกับความรู้เดิมและความรู้ใหม่ๆ ตั้งคำถามในสิ่งที่ยังต้องการเรียนรู้หาคำตอบ รวมทั้งดำเนินการวางแผนสำรวจ สืบค้น บันทึก คิด วิเคราะห์ สังเคราะห์ และคิดอย่างมีวิจารณญาณเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลและความรู้ต่างๆ เด็กเรียนรู้จากประสบการณ์ตรงที่หลากหลายวิธี และสุดท้ายครูและเด็กร่วมกันสรุปเรียบเรียงขั้นตอนการเรีนรู้และสิ่งที่เรียนรู้ออกมาเป็นชิ้นงานและนิทรรศการ
Project Approach เป็นการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับ Brian-Based Learning อย่างมาก และเหมาะสมกับการส่งเสริมให้เด็กเรียนรู้ด้วยตนเองไปตลอดชีวิต การสืบค้นกับความสัมพันธ์กับชีวิตประจำวันของเด็กทำให้การเรียนรู้มีความหมายต่อเด็กมาก การเรียนรู้สามารถเรียนรู้และดำเนินการไปแบบการบรูณาการหลักวิชาและทักษะทางวิชาการต่างๆ และยังทำให้เด็กได้ใช้สมองซีกซ้ายขวาร่วมกันอีกด้วย เช่น การสังเกต คิดวิเคราะห์ หารเหตุผลทำไมถึงเป็นอย่างงั้ลอย่างนี้
การเรียนรู้แบบ Project Approach นี้เป็นออกเป็น 3 ระยะ แต่ละระยะจะประกอบด้วยการเรียนรู้ 5 รูปแบบ ดังนี้
Project Approach ระยะที่ 1-เริ่มต้น
- เด็กเลือกว่าจะศึกษาเรื่องอะไร โดยให้คุณครูเป็นผู้ให้คำแนะนำ
- เด็กอ๓ิปรายหรือพุดคุยว่ามีความรู้เดิมของเด้กคืออะไร โดยเป็นเรื่องที่เรีนแล้วบ้าง ครูช่วยบันทึกความคิดเห็นของเด็ก
- เด็กบอกสิ่งที่เด้กเรียนรู้ ครูช่วยสรุปตั้งคำถาม
- เด็กพูดคุยหาคำตอบ
- เด็กช่วยกันคิดหาคำตอบให้กับคำถาม
Project Approach ระยะที่ 2-การรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องที่เรียนรู้
- ครูช่วยเด็กวางแผนสืบค้นเพื่อเรียนรู็จากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ
- เด็กใช้ของจริง /ภาพ / สิ่งพิมพ์ / หนังสือหรือคอมพิวเตอร์ต่างๆ ในการสืบค้นของมูลโดยให้คุณครูคอยช่วยเหลือ
- ระหว่างการทำกิจกรรมเด็กสามารถประชุมร่วมกันและนำเสนอรายงานสิ่งที่เด้กค้นคว้า คุณครูส่งเสริมสนับสนุนให้เด็กตั้งคำถามและให้ความคิดเห็น
- เด็กวาดภาพ
- ใช้ช่วงเวลาของการรวรวมข้อมูลนี้ เด็กควรใช้ทักษะต่างๆที่หลากหลาย
Project Approach ระยะที่ 3-การสรุป Project Approach
- เด็กอภิปรายถึงหลักฐานต่างๆที่ได้สืบค้น
- เด็กช่วยกันวางแผนจัดการแสดงให้พ่อแม่ผู้ปกครองและเพื่อนในห้องเรียน
- เด็กช่วยกันจัดแสดงแบ่งปันความรู้เกี่ยวกับ Project Approach
3.การจัดการเรียนรู้แบบสะเต็มศึกษา STEM
STEM กิจกรรมแพบรรทุกไข่มังกร
สะเต็มศึกษา คืออะไร ?
“สะเต็ม” หรือ “STEM” เป็นคำย่อจากภาษาอังกฤษของศาสตร์ 4 สาขาวิชา ได้แก่
วิทยาศาสตร์ (Science) เทคโนโลยี(Technology) วิศวกรรมศาสตร์ (Engineering) และคณิตศาสตร์ (Mathematics) แนวคิดในเรื่องสะเต็มศึกษานั้น เป็นกระบวนการเชิงระบบแบบวิทยาศาสตร์ ที่นำมาเชื่อมโยงในกระบวนการเรียนรู้ การสร้างสรรค์ผลงานหรือชิ้นงานจากการคิดค้น การแก้ปัญหา การคิดวิเคราะห์ ซึ่งสามารถเตรียมความพร้อมสำหรับนักเรียน โดยนำสิ่งที่เรียนรู้ในระบบโรงเรียนไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพได้ มีแนวคิดหลักในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน 5 ข้อ คือ
1. ครูต้องเน้นการบูรณาการ
2. ครูต้องช่วยให้นักเรียนมีความเชื่อมโยงระหว่างเนื้อหาวิชาที่เรียนกับที่ได้เรียนไปแล้ว
3. เน้นการพัฒนาทักษะในศตวรรษที่ 21
4. ท้าทายความคิดของผู้เรียน
5. เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสดงความคิดเห็นและทำความเข้าใจที่สอดคล้องกับเนื้อที่เรียน
ตัวอักษรตัวแรกของ STEM คือ S มาจากคำว่า Science หรือวิทยาศาสตร์ ซึ่งเป็นสาระที่ศึกษาทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติรอบตัว มีแนวทางจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. โดยปกติเด็กอนุบาลมักจะมีความช่างสงสัย มีคำถามตลอดเวลาอยู่แล้ว แต่สำหรับเด็กอนุบาล เราไม่ได้เน้นว่าเด็กต้องรู้สิ่งรอบตัวทุกชนิด ความรู้ไม่ใช่สิ่งที่เราต้องการ
2. สิ่งที่ต้องการ คือ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ นั่นคือทักษะการสังเกต สำรวจ ทดลอง คาดคะเน ตั้งสมมติฐาน การค้นพบ การสืบค้น เป็นต้น
3. บทบาทของวิทยาศาสตร์ในSTEMยังมีส่วนในการช่วยพัฒนาให้ผู้เรียนมีทักษะการคิดและแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ คิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล คิดสร้างสรรค์ คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ มีทักษะที่สำคัญในการสืบค้นข้อมูลความรู้ สามารถตัดสินใจโดยใช้ข้อมูลที่หลากหลายและตรวจสอบได้
เทคโนโลยี
ตัวอักษรตัวที่สอง คือ T มาจากคำว่า Technology หรือเทคโนโลยี ซึ่งเป็นทักษะการใช้เครื่องมือต่างๆ การสร้าง การคิด มีแนวทางจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. การให้เด็กอนุบาลตัด ติด ต่อกระดาษให้เป็นรูปทรงที่ต้องการและเกิดขึ้นได้ก็ล้วนเป็นเทคโนโลยีในการสร้างสรรค์
2. บทบาทของเทคโนโลยีในสะเต็มศึกษานี้จะพัฒนาให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิด แก้ปัญหา ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ คิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล
3. นอกจากนี้ยังเป็นการพัฒนานิสัยความรอบคอบ ความเพียร ไม่ย่อท้อต่อความล้มเหลวหรือความผิดพลาดที่อาจจะเกิดขึ้นในขณะทำกิจกรรม
วิศวกรรมศาสตร์
ตัวอักษรตัวที่สามคือ E มาจากคำว่า Engineering หรือวิศวกรรมศาสตร์ มีแนวทางจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. วิศวกรรมในที่นี้หมายถึงการวางแผนเพื่อแก้ปัญหา
2. การใช้อุปกรณ์ต่างๆ ที่มีมาประยุกต์ เช่น ไม้บล็อก เศษวัสดุเหลือใช้ มาออกแบบ สร้างสรรค์ผลงานภายใต้เงื่อนไขที่ครูกำหนดขึ้น หรือสิ่งที่เด็กอยากทำ
3. บทบาทของวิศวกรรมศาสตร์ในสะเต็มศึกษานี้ จะช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนได้พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ การคิดแก้ปัญหา การคิดเป็นเหตุเป็นผล การคิดเป็นระบบ
4. เป็นการฝึกนิสัยความเพียร ความรอบคอบ
คณิตศาสตร์
ตัวอักษรตัวสุดท้าย คือ M มาจาก Mathematics หรือคณิตศาสตร์ มีแนวทางจัดการเรียนรู้ดังนี้
1. เป็นเรื่องเกี่ยวกับชั่ง ตวง วัด จำนวน รูปร่าง รูปทรง เรขาคณิต พีชคณิต การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น และทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์
2. บทบาทของคณิตศาสตร์ในสะเต็มศึกษานี้จะช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหา การคิดเป็นเหตุเป็นผล
3.พัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์ ทักษะการสื่อสารและการนำเสนอให้ผู้อื่นเข้าใจได้
ประเมินตนเอง : เข้าเรียนรงต่อเวลา แต่งกายเรียบร้อย
ประเมินเพื่อน :เพื่อนตั้งใจทำกิจกรรมมานำเสนอ
ประเมินอาจารย์ :ให้คำแนะนำและปรับเปลี่ยนในแต่ละกิจกรรม อธิบายอย่างละเอียดทำให้นักศึกษาเข้าใจในสิ่งที่อาจารย์สอนและปรับแก้มากขึ้น
